Światowy Dzień Astmy i Alergii został ustanowiony przez Globalną Inicjatywę na Rzecz Astmy (Global Initiative for Astma – GINA) w 1998 roku i od tego czasu obchodzony jest w pierwszy wtorek maja. W pierwszym roku obchody zaplanowano w 35 krajach – obecnie Światowy Dzień Astmy i Alergii to inicjatywa obecna już w blisko 100 państwach, w tym także od wielu lat w Polsce.
Organizatorom obchodów zależało na zwróceniu uwagi na problem, jaki stanowi astma, oraz promowaniu idei kontroli nad tą chorobą – astma, choć nieuleczalna, to odpowiednio leczona umożliwia pacjentom normalne, aktywne życie, a nawet uprawianie sportu wyczynowego. Warunkiem koniecznym jest tu jednak wczesna diagnoza i podjęcie leczenia.
Zdaniem Światowej Organizacji Alergii (WAO), u 30-40% populacji świata występuje co najmniej jedno ze schorzeń alergicznych, a skala zjawiska może rosnąć. W samej Europie ponad 130 milionów osób ma alergię górnych dróg oddechowych, a 30 mln – astmę. Szacuje się, że około 4 mln Polaków choruje na astmę lub ma objawy wskazujące na tę chorobę. Jednak leczeniem w tym kierunku objętych jest nieco ponad połowa – 2,2 mln osób. Pozostałe osoby nie mają postawionej diagnozy. W Polsce od pojawienia się pierwszych objawów astmy do jej rozpoznania mija nawet 7 lat.
Astma jest przewlekłą chorobą zapalną dolnych dróg oddechowych, przebiegającą ze skurczem oskrzeli. Objawy typowe dla tej choroby to napadowy suchy kaszel, świszczący oddech, uczucie duszności i ucisku w klatce piersiowej. Do występowania objawów dochodzi najczęściej w nocy, we wczesnych godzinach porannych, po wysiłku, emocjach, a także wskutek działania różnych czynników atmosferycznych, takich jak zimne powietrze, wiatr, mgła. W niektórych postaciach astmy przyczyną zaostrzeń mogą być leki zwłaszcza tzw. niesteroidowe leki przeciwzapalne (leki przeciwbólowe) czy infekcje.
Ze względu na etiologię wyróżnia się:
- astmę alergiczną – wywołaną uczuleniem na różnego rodzaju alergeny
- astmę niealergiczną – nie udaje się wykazać uczulenia
Alergia jest niewłaściwą reakcją układu odpornościowego na alergeny. Skłonność do rozwoju alergii uwarunkowana jest czynnikami genetycznymi. Ryzyko występowania zwiększa się, w przypadku, gdy obydwoje rodzice są alergikami. Prawdopodobieństwo zachorowania u dziecka sięga od 50 do 70%, zaś jeśli choruje jedno z rodziców lub rodzeństwo, ryzyko wynosi od 20 do 40%. Najczęściej występującymi alergenami są: cytrusy, pyłki roślin, sierść zwierząt, kurz domowy, ukąszenia lub użądlenia owadów (zazwyczaj pszczół), jajka, ryby, orzechy oraz krowie mleko. Objawy alergii mogą wystąpić w każdym wieku. Alergie pokarmowe ujawniają się najczęściej w wieku niemowlęcym.
Alergia może być też bezpośrednią przyczyną astmy. Astma jest chorobą nieuleczalną lecz dzięki nowoczesnej terapii i stosowaniu się do zaleceń lekarskich takich jak bezwzględny zakaz palenia, stosowanie profilaktyki antyalergenowej, regularne przyjmowanie leków, można zapanować nad jej objawami.
Lekarze podkreślają, że niezwykle istotna w procesie leczenia astmy jest odpowiednia edukacja pacjentów, żeby mieli oni możliwie jak najpełniejszą wiedzę o chorobie, która ich dotknęła. Wraz ze wzrostem świadomości o astmie wzrośnie odsetek pacjentów przestrzegających zaleceń lekarskich i aktywnie współpracujących z lekarzami.
Źródło:
https://www.zozmswia.bialystok.pl/pl/aktualnosci/3-maja-miedzynarodowy-dzien-astmy-i-alergii.html
https://czerwonagora.pl/index.php/2023/05/02/2-maja-swiatowy-dzien-astmy/
https://bielsko-biala.pl/polityka-spoleczna/aktualnosci/swiatowy-dzien-astmy-i-alergii