Światowy Tydzień Mózgu Organizowany jest w ramach międzynarodowego przedsięwzięcia Brain Awareness Week) – święto mające na celu popularyzację wiedzy o mózgu i jego działaniu. Obchodzone 12-16 marca od 1996 pierwszy raz w Stanach Zjednoczonych (zapoczątkowane przez Dana Alliance for Brain Initiatives), a w Polsce od 1999 roku. Wydarzenie to ma na celu zwrócenie uwagi opinii publicznej na zagadnienia związane z funkcjonowaniem mózgu oraz podkreślenie konieczności badań w tej dziedzinie ze względu na duży wpływ zaburzeń w funkcjonowaniu tego narządu na jakość życia. Hasło Tygodnia Mózgu w 2024 roku brzmi: „Różne oblicza neuronauki”.
W Europie z chorobami mózgu zmaga się już ponad 165 mln ludzi (w tym 5 mln ludzi w Polsce). Według ostatnich światowych szacunków – co trzecia osoba doświadczy w swoim życiu zaburzeń funkcjonowania mózgu, a zaburzenia neurologiczne (zaburzenia mózgu, rdzenia kręgowego, nerwów obwodowych i układu nerwowo-mięśniowego) są drugą przyczyną zgonów na świecie. Są one również jedną z głównych przyczyn niepełnosprawności.
Wiele chorób neurologicznych to choroby rzadkie, czyli – zgodnie z definicją obowiązującą w Unii Europejskiej – dotykające nie więcej niż 5 pacjentów na 10 tys. osób. Zalicza się tu np. NMOSD – choroby ze spektrum zapalenia nerwów wzrokowych i rdzenia kręgowego, autoimmunizacyjne zapalenie mózgu, zespół Retta, rdzeniowy zanik mięśni, neurosarkoidozę czy najczęstszą z neurologicznych chorób rzadkich –miastenię.
Mózg to najbardziej skomplikowany organ w ludzkim ciele – zbudowany jest z komórek nerwowych, czyli neuronów, których u człowieka jest około 100 miliardów. Każdy z neuronów może tworzyć wiele tysięcy połączeń z innymi neuronami (czyli synaps), co daje niewyobrażalnie skomplikowaną sieć powiązań. Przez synapsy w mózgu nieustannie przepływają impulsy elektryczne, a ich średnia prędkość wynosi 400 km/godz.
Mózg odpowiada za kontrolowanie funkcji całego ciała, za słyszenie, widzenie, analizę bodźców, jest źródłem świadomości, pamięci oraz umożliwia myślenie abstrakcyjne i twórcze. Wraz z pniem mózgu i móżdżkiem mózg tworzy mózgowie. Natomiast mózgowie wraz z rdzeniem kręgowym tworzą ośrodkowy (centralny) układ nerwowy. Nerwy odchodzące od centralnego układu nerwowego, rozgałęziające się po całym ciele i docierające praktycznie do każdej komórki to obwodowy układ nerwowy. Jego zadaniem jest przekazywanie informacji z mózgu i rdzenia kręgowego do wszystkich narządów, tkanek i mięśni oraz informacji zwrotnej w przeciwnym kierunku.
Dziedziną medycyny, która zajmuje się chorobami ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego jest neurologia. Spektrum dolegliwości, którymi zajmują się neurolodzy jest niezwykle szerokie. Do neurologów kierowani są pacjenci skarżący się m.in. na różnego rodzaju bóle, w tym bóle głowy, osłabienie siły mięśniowej, trudności w chodzeniu, zaburzenia czucia, zaburzenia widzenia, problemy z pamięcią i koordynacją ruchową, zawroty głowy czy zaburzenia zwieraczy. Spektrum objawów jest szerokie, bo choroby neurologiczne to bardzo heterogenna grupa chorób o różnych przyczynach i mechanizmach powstawania.
Wyzwania systemowe dotyczące organizacji i finansowania nowoczesnych metod diagnostyki i leczenia chorób neurologicznych dotyczą nie tylko Polski, ale całego świata. Problem ten dostrzegła Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), która w ubiegłym roku przyjęła globalny plan działania na rzecz zdrowia mózgu na lata 2022-2031: Intersectoral Global ActionPlan (IGAP) on Epilepsy and other Neurological Disorders 2022-2031. Cele określone przez WHO są spójne z celami, jakie pragnie osiągnąć Polskie Towarzystwo Neurologiczne, dążąc do realizacji postulatów zawartych w Dekalogu potrzeb polskiej neurologii. Wdrożenie tych rozwiązań przełożyłby się na rzeczywiste, korzystne zmiany w obszarze tak ważnym dla ogromnej części społeczeństwa – zarówno dla osób chorych na choroby neurologiczne, jak i dla ich rodzin.
Źródło:
portal rynekzdrowia.pl/PAP
http://www.huntington.pl/o-nas/info/315-stm
https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/jak-leczyc-choroby-mozg-stwardnienie-rozsiane-